Ad Petrum Lotichium

Édition (Latin)

Petre, quo primum duce sacra Phoebi

Et novem vidi latices sororum,

Nos amor quando sociavit ambos

Martis in urbe.

 

Quem per obstantes aditurus Alpes

5

Et maris caecos fueram tumultus,

Cur tot inter nos iacet et locorum

Atque viarum?

 

Ultimos nam tu, procul orbe nostro,

Galliae fines habitas remotae,

10

Me fovet felix Tigurum beatos

Inter alumnos.

 

Forte dum longum furia et cruentum

Pertinax Bellona quatit flagellum,

Quaeris an nostra regione pax, an

15

Bella morentur.

 

Otium nobis bona fata praestant.

Alma pax et rura Ceres frequentant,

Praeter hunc nostrum reliquus sed omnis

Dissidet orbis.

20

 

Iam frequens Turcis equitatur Ister,

Thraciae passim volitant sagittae,

Audit armorum strepitus Vienna,

Audit equorum.

 

Heu scelus nunquam satis expiandum,

25

Barbaros hostis cumulat tryumphos,

Imperi captas inimicat urbes

Caesaris ira.

 

Quandiu hostiles abolebit ignes

Civium sanguis? Miser an colonus

30

Semper in sylvis latitabit altis

Rure relicto?

 

Ergo ubi murus stetit et senatum

Civitas vidit dare iura plebi,

Mox feras antrum nemorale densis

35

Occulet umbris?

 

Quaque foecundis operatus arvis

Bos iugo robustus aratra traxit,

Surget incultis seges alta spinis

Sentaque sylva?

40

 

Scilicet ne tu patriae ruinam

Cerneres coram, procul exul erras,

Qua diem sol occiduus tepentes

Condit in undas.

 

O mihi tantum Deus addat aevi

45

Insuper, quantum satis est videre

Ferreos enses galeasque duro

Vomere versas.

 

Ultimus cum te mihi reddat orbis,

Iamque securus maris et viarum,

50

Gentium mores memores et urbes

Ordine visas

 

Quasque sol terras medio profundo

Aspicit, quas Oceanus remoto

Summovet ponto tumidisque late

55

Distinet undis.

 

Hunc diem curru properante Phoebus

Suscitet: nunquam metuam deinceps

Debitam fatis meliore cura

Reddere vitam.

60


Apparatus criticus

5 aditurus ErrataAut Lotichius (1754) : sequuturus Poemata Ulrich (1724)

Apparatus fontium

6 Verg. georg. 1,464, caecos… tumultus

9 Ov. epist. 18,175, procul orbe remotus

13-14 Verg. Aen. 8,703, quam cum sanguineo sequitur Bellona flagello; Hor. serm. 2,3,222, hunc cirumtonuit gaudens Bellona cruentis

17 Hor. carm. saec. 27-28, bona iam peractis / iungite fata

18 Hor. carm. 4,18, nutrit rura Ceres almaque Faustitas; alma Ceres: Verg. georg. 1,7; Ov. fast. 4,547; met. 5,572

21 Flor. epit. 1,39,5 (= 3,4 5), dum per perfidum glacie flumen equitatur

27–28 Hor. carm. 4,15, 17-20, custode rerum Caesare non furor / civilis aut vis exiget otium, / non ira, quae procudit enses / et miseras inimicat urbes

35 Ov. met. 3,157, cuius in extremo est antrum nemorale recessu

36 Verg. Aen. 1,311-312, horrentibus umbris / occulit; 12,53, vanis sese occulat umbris || 42 Lucr. 2,740, procul avius erras

43 Ov. met. 1,63, vesper et occiduo quae litora sole tepescunt

45–48, Verg. georg. 1,493-497, scilicet et tempus veniet, cum finibus illis / agricola incurvo terram molitus aratro / exesa inveniet scabra robigine pila, / aut gravibus rastris galeas pulsabit inanis / grandiaque effossis mirabitur ossa sepulcris; Vulg. Is 2,4, et conflabunt gladios suis in vomeres et lanceas suas in falces; Vulg. Mi 4,3 et concident gladios suos in vomeres, et hastas suas in ligones

53 Ov. met. 4,537, in medio… profundo; Val. Flacc. Arg. 1,574, medio… profundo

53–54 Verg. Aen. 7,100-101, qua Sol utrumque recurrens / aspicit Oceanum

54–55 Verg. Aen. 7,225-226, et siquem tellus extrema refuso / summovet oceano

55–56 tumidae undae: Ov. Ibis 275; trist. 1,5b,33